Protokół stanu faktycznego to dokument urzędowy w rozumieniu art. 244 kpc, w którym komornik dokonuje precyzyjnego i obiektywnego opisu stanu rzeczy zastanego w miejscu przeprowadzania czynności. Protokół stanu faktycznego jest wolny od wszelkich opinii, wniosków czy ocen, gdyż stanowi on opis faktu, zdarzenia i spostrzeżeń, jakich organ egzekucyjny dokonuje w czasie rzeczywistym przy sporządzeniu protokołu.
Sporządzenie protokołu stanu faktycznego daje możliwość uzyskania dowodu w postępowaniu cywilnym i w postępowaniu karnym. Pozwala na ustalenie faktów mogących mieć znaczenie dla postępowania i rozstrzygnięcia sprawy, bez potrzeby zabezpieczania dowodów na podstawie art. 310 i n. kpc.
Wniosek o sporządzenie protokołu stanu faktycznego może złożyć każdy, kto ma interes prawny i kogo praw dotyczy ów opis w dowolnym czasie.
Opłata stała od wniosku o sporządzenie protokołu stanu faktycznego wynosi 400 zł.